Ben Neyim

Bir müddetten beri bende garip ve müzic bir ihtiyac dogmustur Kendi kendimi müsahede altina almak ... Iste ben kendimi ögrenmeye koyuldum ve sizi temin ederim ki bu pek de kolay ve bilhassa hos bir is degildir Metodum pek basitti Ben icimle disimi karsi karsiya getirerek kendi baslarina biraktim ve benim isim yalniz bütün gördüklerimi ve isittiklerimi oldugu gibi kaydetmekten ibaret kaldi Fakat ilk defa beni bir dehset aldi ve derin bir nefretle gözlerimi yumdum. Aman, ben bu muymusum diye haykiracagim geldi.Ahmet Agaoglu, 1936da Cumhuriyette tefrika edilen ve ölümünün ardindan 1939da kitap olarak basilan sira disi metni Ben Neyime, Yeraltindan Notlari andiran bu satirlarla basliyor. Kitap boyunca digerkam ic benlik ile bencil dis benlik arasindaki derin celiski anlatildigi icin bu yönüyle bizde cok örnegi olmayan itiraf edebiyatinin erken örneklerinden biri sayilmalidir Ben Neyim. Va-N, coskuyla selamladigi bu metnin papaz huzurunda günah cikartan Hiristiyan sofulari bile kiskandiracagini söylerken, Peyami Safa kitapta ici ile disi arasindaki tezatin cirkefi icine batmis ahlak sefilinin ruh portresinin cizildigini vurgularken metnin bu yanini öne cikarmislardir.Kitap bir yaniyla da Cumhuriyetin Batililasma girisiminin bicimciliginin, yaratilmak istenen yeni siyasal yapiya uyumlu bireyler yaratilamamasinin elestirisidir. Bu son derece ilginc metne, Agaoglunun Maltada sürgündeyken yazdigi halde yine ölümünden sonra kitaplastirilabilen ve odaginda yine benzer, ama bu kez 1908 Inkilabina yönelik cok daha sert bir elestiri bulunan Gönülsüz Olmaz adli anlatisini da ekledik. Aylin Özman da bu metinleri Agaoglunun düsünsel macerasi icinde konumlandiran, bahsi gecen elestirilerin temelinde yatan ahlak ve siyaset anlayisinin sinirlarina da dikkat ceken son derece bilgilendirici bir sunus yazdi.