Asiretten Devlete - Osmanli Tarihi I

Lamartine 1790 - 1869 Fransiz Ihtilalinden bir yil sonra Maconda dogdu ve ailesiyle birlikte mütevazi bir hayat yasadi. Genclik yillarinda Italyaya gitti. Hiristiyanlik dininde karsilastigi tezatlar dininden sogumasina, uzaklasmasina ve felsefi bir akima kapilmasina sebep oldu. Lamartine, ilk siir derlemesiyle ün kazanmasina ve genc romantik kusak tarafindan üstad ilan edilmesine ragmen, tercihini siyasi alanda kullandi. 1854 yilinda yayimlanan bu eser Fransanin yetistirdigi en iyi sair ve düz yazi ustalarindan birinin kaleminden cikmis olup Osmanli tarihi sadece kronolojik olaylar, antlasma maddeleri ile dolu bir anlatimdan ziyade bir roman gibi yazilmistir. Bir baska deyisle Osmanli-Türk tarihini tarihi bir roman gibi bir solukta okuyacaksiniz. Ayrica, yazarin cok iyi egitim almis, Fransa Disisleri Bakanligina kadar uzanan siyas kariyeri dikkate alindiginda, eser icinde olaylara bagli olarak, sik sik siyas ve felsef yorumlarindan da yararlanacaksiniz. Fatih irklar nadiren ciktiklari yerlere dönerler diyen yazar Bati Türklerinin artik son vatanlarinda kesin olarak kalacaklarini vurgulamakta, Osmanlilarin elindeki Islamiyet inanmak ve itaat altina almaktan baska bir sey bilmezken, Hiristiyanlik yaptigi fetihlerde eritme ve hükmetmeyi uyguluyordu derken Osmanli fütuhati ile Avrupalilarin isgallerinde yatan temel felsefeyi de tarafsizlikla aciklamaktadir.Basta Fransizlar olmak üzere Avrupalilara hitap ederken, inancli bir Katolik olmasina ragmen tarafsizligini korumasini bilmis ve bugünlere de ders olabilecek yorumlarda bulunmustur. Türkler dostumuzdur, Müslümanlar ise hatiralarimizin eski düsmanlaridir. sözü günümüzde Avrupa ile olan münasebetlerimizi ne kadar güzel aciklamaktadirBu arada Osmanlilarda görülen zaaflari da gayet acik bir dille aciklamakta, hepimiz icin ibret dolu sahneleri hatirlamaktadir; mesela ...hür düsüncenin hakim oldugu ülkelerde sebepsiz bir kusur olan düsüncelerini saklama, keyf yönetime sahip ülkelerde bir fazilet olmaktadir. ve ... Hiristiyan Bati ile Islam Dogu arasindaki mücadelede dünyaya sekil veren sey savas degil calisma olmustur... derken, sonuclarin sebeplerini arastirmadan alinan ve cogu zaman Devleti gerilemeye iten yanlis kararlarin ve tutumlarin kökünü ne kadar dogru aciklamaktadir.Neticede, Lamartinenin Osmanli Tarihini okurken sadece Osmanli fütuhatini, Padisahlarin ve Sadrazamlarin hikayesini degil Bizanstan Aksak Timurun Orta Asyadaki saraylarina, Iran Sahlarinin Taht mücadelelerinden, Misirdaki Mehmet Ali Pasaya, Yanya muhafizi Tepedelenli Ali Pasanin entrikalarindan Rus Caricesi II.Katerinanin hayat hikayesine kadar tarihimizle ilgili kisiler ve devletlerin de hikayelerini okuma imkanina kavusacaksiniz.